Մայրենի

25.Տրված բառերը հնչյունախմբերի ենբաժանված: Ուշադրությո´ւնդարձրուդրանցմեջմտնողձայնավորներինուբաղաձայններինևպատասխանի´րհարցերին:

Մարդասեր – մար-դա-սեր, կառապան – կա-ռա-պան, ձեռագիր

-ձե-ռա-գիր, հեռագիր-հե – ռա-գիր, մեղեդի – մե-ղե-դի, բարեկամ

-բա-րե-կամ,աշակերտ – ա-շա-կերտ, ուրիշ- ու-րիշ, օղապարան

-օ-ղա-պա-րան, օրինակ – օ-րի-նակ:

Վանկը քանի՞ հնչյունից կարող է կազմվել: 1-ից 5 հնչյուն

Վանկում ինչպիսի՞ հնչյունի առկայությունն  է պարտադիր: Բառը կազմվելու համնար պետքե ձայնավոր հնչյուն:

26. Նախորդ վարժության օրինակով՝ տրված բառերը վանկերի բաժանի´ր (փակագծում տրված է դրանց քանակը):

Արահետ (3) – ա – րա – հետ

կածան (2) – կա – ծան

հերոս (2) – հե – րոս

բերանբաց (3) – բե – րան – բաց

արկածային(4) – ար – կա – ծա – յին

արդարադատ (4) – ար – դա – րա – դատ

կարգապահ (3) – կար – գա – պահ

հերթական (3) – հեր – թա – կան

մատակարարել (5) – մա – տա – կա – րա – րել

ազատասեր (4) – ա – զա – տա – սեր

27.Տրված են վանկեր: Վերականգնի´ր վանկատված (վանկերի բաժանված) բառերը:

Օրինակ՝

թե-թե-վա-նալ – թեթևանալ:

Ա. Տե-րև, ա-րև-մուտք, ա-րև-կող, Տա-թև:

Բ. Տե-րե-վա-թափ

անձ-րե-վա-յին – անձրեվային

ա-րե-վոտ – արեվոտ

հե-վալ – հեվալ

բե-վե-ռա- յին – բեվեռային

ձե-վա-կան – ձեվական

թե-վա-վոր – թեվավոր

ու-ղե-վոր – ուղեվոր

սե-վա-նալ – սեվանալ

28.Տրված բառերը վանկատի´ր (վանկերի բաժանի՛ր): Ընդգծի՛ր այն  և– երը, որոնք վանկատման ժամանակ երկու տառով (ե, վ) չեն գրվում:

Սևուկ – սև – ուկ

թեթևություն – թե – թև – ություն

անձրև – անձ – րև

արևաշող – ա – րե – վա – շող

բարևել – բա – րև – ել

կարևոր – կա – րե – վոր

թևանցուկ – թե – վան – ցուկ

տևական – տե – վա – կան

թեթև – թե – թև

29.Տրված վանկերը միացրո´ւ:  Ընդգծվածներն ինչո՞ւ են կոչվում գաղտնավանկ:

 Օրինակ՝

սըր-տոտ – սրտոտ:

Գը -լուխ – գլուխ

աս-տըղ – աստղ

հըռ- ֊չակ – հռչակ

գը-նացք – գնացք

վըխ -տալ – վխտալ

ան-կըրկ -նե-լի – անկկրկնելի

շը-րըխ-կան – շրխկան

թըռ-վը-ռալ – թռվռալ

կըրկ-նու-թյուն – կրկնություն

ձե-ռըն-տու – ձեռնտու

30.Տրված բառերը վանկատի´ր՝  գաղտնավանկի ը –երը  գրելով:

Կրկին – կըր – կին

դռնբաց – դըռ – ըն – բաց

երբեմն – եր – բե – մըն

գրքային – գըր – քա – յին

կրակ – կը – րակ

ուրեմն – ու – րե – մըն

ծանր – ծա – նըր

սրտաբաց – սըր – տա – բաց

զվարթ – զը – վար – թ

տխրել – տըխ – րել

խմբավորել – խըմ – բա – վո – րել

31.Տրված բառերը վանկատի´ր:

Ա.Արքայական – ար – քա – յա – կան , մեծանալ – մե – ծա – նալ ,

կենտրոնական – կեն – տրո – նա – կան , վերջնականվերջ – նա – կան , ճերմակաթև – ճերմակաթև:

Բ-Հևասպառ – հե – վա – սպառ, կեղևապատ – կե – ղե – վա – պատ, տերևաթափ – տե – րե – վա – թափ, կարևորել – կա – րե – վո – րել, թևատարած – թե – վա – տա – րած:

Գ. Անկրկնելի – ան – կըր – կը – նե – լի, անդնդախոր – ան – դըն – դա – խոր, մտածել – մը – տա – ծել, մրցանակ – մըր – ցա – նակ, գտնել – գըտ – նել, արկղ – արկղ:

32.Փորձի´ր բացատրել, թե ինչո՞ւ  է բաժինն անվանվել  «Հնչյունաբանություն»:

Վանկ է կոչվում բառի մեջ մտնող հնչյունը կամ հնչյունախումբը, որն արտաբերվում (արտասանվում) է մեկ շնչով:

Ձայնավորները վանկարար (վանկ կազմող) հնչյուններ են. առանց ձայնավորի վանկ չկա:

Վանկը կարող  է նաև մի հնչյունից (ձայնավորից) կազմված լինել:

Երկու ձայնավորների միջև եղած մեկ բաղաձայնն անցնում է հաջորդ վանկին:

Երկու ձայնավորների միջև եղած երկու և ավելի բաղաձայններից միայն մեկն է անցնում հաջորդ վանկին: Բառի մեջ վանկարար ը հնչյունը չի գրվում. նա միայն վանկատման ժամանակ է երևում:

Բաժինը կոչվում է «Հնչյունաբանություն» որովհետև վանկերը բաղկացած են հնչյուններից և կառուցվացքը: